Hollands kuifhoen (paduaner) volwassen hennen (kriel)

Het Hollands kuifhoen, ook wel Kuifhoen, is een kippenras dat al eeuwen in Nederland voorkomt. Reeds in de vroege 17e eeuw werden schilderijen gemaakt waarop deze hoenders te zien zijn. Het meest opvallende kenmerk van het Hollands kuifhoen is de kuif.

De precieze oorsprong van het Hollands Kuifhoen is niet te achterhalen. Het wordt beschouwd als een oorspronkelijk Nederlands ras, maar heeft mogelijk Poolse wortels en is zeker oorspronkelijk afkomstig uit Azië. Het is op Nederlandse schilderijen afgebeeld uit het begin van de 17e eeuw, maar het komt mogelijk al langer voor in de Nederlanden.

De karakteristieke kuif van de kuifhoender ontstaat door een schedelknobbel boven op de kop van de kip, een verhoging van de schedel waarop veren groeien. Hoe groter deze knobbel, hoe groter de kuif. De hennen hebben een bolvormige kuif, bij de hanen is de kuif wat losser omdat de kuif ook uit sierveren bestaat. Er zijn kuifhoendervarianten met een witte kuif, een zwarte kuif of een kuif in de kleur van de lichaamsbevedering. Van oorsprong kwam de kleurslag wit-zwartkuif voor. Deze dieren hadden een wit lichaam en een zwarte kuif. Dit ras is uitgestorven, maar fokkers zijn momenteel ver met het terugfokken van deze dieren. Hiervoor is gebruikgemaakt van onder andere uilebaarden in de kleurslag Moorkop en Lakenvelders. Het ras komt als grote hoender en als kriel voor. Deze laatste is door kruising met andere rassen ontstaan.

Het Hollandse kuifhoen gekleurde kuif heeft een kuif die dezelfde kleurslag heeft als de veren op het lichaam. Dit kunnen bijvoorbeeld witte, zwarte, zilver-zwartgezoomde of goud-zwartgezoomde dieren zijn.
Het Hollandse kuifhoen witte kuif komt voor in de volgende kleurslagen: zwart, wit, blauw, geel-witgezoomd, blauwgezoomd, koekoek, zwartbont.